Vooruit afvaren

Als je alle landvasten wegneemt behalve de achterspring en je geeft gas achteruit, verplaats je het draaipunt van het schip naar vlakbij de achterbolder op je schip. Daardoor draait het schip van de kant. Vervolgens kan je vooruit wegvaren.

Let er daarbij op dat je alvast je roer iets naar de kant toe draait. Daardoor zal het schip als je vooruit gas geeft gelijk met het achterschip vrij van de wal komen. Let er ook op dat je niet met de schroef tegen de zijkant komt: je brengt het achterschip en dus de schroef immers naar de wal toe en soms loopt die onder water schuin naar het schip toe (een zogenaamd schuin talud).

In de praktijk maakt het niet zo veel uit in welke volgorde je de landvasten losmaakt, als er weinig wind en geen stroming is. Zolang je maar weet op welke spring je gaat afvaren en die dus vast laat zitten. Voor het examen moet je wel precies de volgorde weten waarin je de landvasten 'hoort' los te maken. Die volgorde staat op de afbeeldingen hiernaast en -onder aangegeven.

Achteruit afvaren

Als je alle landvasten wegneemt behalve de voorspring en je geeft gas vooruit, verplaats je het draaipunt van het schip naar de voorbolder op je schip. Daardoor draait het achterschip van de kant. Vervolgens kan je achteruit wegvaren.

Afvaren met stroming van achteren

Door gebruik te maken van een voorspring zal het schip met het achterschip vrij komen van de wal, zelfs zonder dat je gas geeft. De stroming zal het schip namelijk vanzelf omduwen. Om te voorkomen dat het schip door de stroming helemaal om de voorspring heen draait, is het van belang dat je de juiste volgorde gebruikt bij het losmaken van de landvasten. Wanneer je voldoende bent afgedraaid op de voorspring, geef je rustig gas achteruit en zal je schip zich zijwaarts van de wal verwijderen zonder ten opzichte van de wal achteruit te varen. Je compenseert achteruit varend voor stroming, net zoals je dat vooruit varend zou doen.
Als er geen sprake van stroming is maar van wind die van achteren komt, kan je precies dezelfde manoeuvre uitvoeren.

Afvaren met stroming van voren

Deze manoeuvre is nagenoeg identiek aan de vorige. Door gebruik te maken van een achterspring zal het schip met het voorschip vrij komen van de wal, zelfs zonder dat je gas geeft. De stroming zal het schip omduwen. Om te voorkomen dat het schip door de stroming helemaal om de achterspring heen draait, is het ook weer van belang dat je de juiste volgorde gebruikt bij het losmaken van de landvasten. Let er op dat je niet met je roer tegen de wal komt en geef alvast iets roer bij de wal vandaan, om gelijk van de wal vrij te varen als je gas vooruit geeft. Wanneer je voldoende bent afgedraaid op de achterspring, geef je rustig gas vooruit en zal je schip zich zijwaarts van de wal verwijderen zonder ten opzichte van de wal vooruit te varen. Ook in deze situatie compenseer je met je schip voor de stroming. 
Deze manoeuvre gebruik je ook wanneer het geen stroming maar wind is die van voren komt.

Wanneer gebruik je een voorspring en wanneer een achterspring

Achteruit wegvaren met een voorspring: • Van een lage wal met sterke wind • Van een hoge wal • Van een langswal als de wind van achteren komt

Vooruit wegvaren met een achterspring: • Van een lage wal met zwakke wind • Van een hoge wal • Van een langswal als de wind van voren komt • Als er geen wind of stroming is

In de praktijk hangt het er ook vanaf hoe de omgevingssituatie is. Liggen er voor of achter je schepen die je belemmeren bij het wegvaren? Lig je in een hoek van de haven aangemeerd? Hoe windgevoelig is jouw schip? Manoeuvreren is elke keer weer een keuze maken uit allerlei mogelijkheden die je hebt, toegepast op steeds andere situaties. En als je dan midden in je manoeuvre zit, kan het heel nuttig zijn als een plan B achter de hand hebt voor het geval je manoeuvre nèt even anders gaat dan je had ingeschat.